G III A 1

Reference: G III A 1

درآمد:  از امیر کبیر به ناصرالدین شاه : سعی امیر در تعدیل امور آشپزخانه و روند معمول در دوران محمد شاه، در عین پذیرایی و شام دادن به مردم.

G III A 1

هو

قربان خاکپای همایون مبارکت شوم  اولاً به نمک شاهنشاه روحنا فداه دیروز هم عرض کردم که عمر و زندگانی و دولت و عزت جمیع عالم را برای آن می​خواهم که به وجود مبارک خوش بگذرد و قلب مبارک مشعوف باشد و اگر آنی به شما بد بگذرد چه ایذائی و چه زحمتی که شب و روز این غلام می​کشد برای خورسندی وجود مبارک است استدعا دارم هر وقت چنین چیزی باشد همان دقیقه به این غلام فرمایش فرمایند.

ثانیا از مخارج کارخانه محمد شاه مرحوم برای شام و نهار و آنچه به غلام و کشیک چی داده می ​شد دیناری کم نشده فردا حقیقت این عرض فدوی و طمع ناظر بل بی سلیقگی او همه خاکپای همایون معلوم خواهد شد علاوه بر آن صبح اضافه هم هر چه لازم باشد قرار می​دهد و البته درست فرموده ​اند که هر شب لازم است که در اینجا به مثل شهر و نگارستان شام به مردم مرحمت فرمایند فدوی زیاده از این طور مراحم خدیوانه که شامل حال مردم شود ممنون و شکرگذار است این روی فدوی و روی ناظر چه وقت چیزی کم کرده یا آمده که فلان چیز برای مرحمت کردن به مردم و یا برای خوراک وجود مبارک لازم است که این غلام تکاهل کرده. خلاصه زیاده عرض جسارت است. فردا معلوم شود و انشاءالله هر شب و هر روز به همه شام و ناهار مرحمت فرموده. زیاده جسارت نورزید باقی الامر همایون.

پانوشت: این رقعه نمونه‌ای از کوشش میرزا تقی خان برای اصلاح امور دربار شاهی و کاستن هزینه‌های کارخانه (آشپزخانه) است که با مقاومت عملۀ دربار مواجه شده است. ظاهرا نامه هنگام اقامت شاه درنیاوران نگاشته شده و امیر از اینکه از سفره شاه ‌ به مردم شام داده شود ابراز خرسندی نموده است، رسمی که ظاهرا در قصر نگارستان و قصر گلستان مرسوم بوده است.