GI 33

GI 33

درآمد:‌ از صفا علی شاه ظهیرالدوله به سالار: تقاضای تعیین مقرری برای بازماندگان نصرت السلطان، نماینده ی مجلس

پاکت:‌

هو

قربان آقای سالار روحی فداه میرود [امضا: صفا]

خط مرحوم ظهیرالدوله است

قربان دستان مقدست گردم دراین دو روزه که چاکر برای پرسش حال بازماندگان مرحوم نصرت السلطان رفته بودم نظر به عسرت و تنگی معاش و اوضاع روزگار مایل بودند که از طرف حضرت روحی فداه توجهی درباره آنها بشود بدان معنی که دستخطی اگر صلاح بدانند برای موتمن الملک مرقوم فرمایند اخلاق مرحوم نصرة السلطان مانع بود از اینکه در مدت زندگانی و ماموریت های دولتی اندوخته ای برای امروز بازماندگان خودش کرده باشد آنها هم با کمال عسرت زندگانی می کنند قریب سیصد تومان حقوق موروثی داشت که در اوایل انقلاب ایران بدولت تقدیم نمود فدوی ندارد که ازاین حقوق و مقرری که در خدمت مجلس می گرفت پیشنهادی بدولت فرمایید که نصف این حقوق را که هفتاد و پنچ تومان میشود در حق بازماندگان آن مرحوم مرحمت فرمایند تا آنها هم گذرانی کرده باشند چون در هیئت وزراء آقای وزیر خارجه تشریف دارند می بایست بستگی البته ایشان هم تصدیق خواهند فرمود دور نیست دولت مضایقه نکند چاکر گفتم که در روز ترحیم و مجلس که در این جمع مقدس اخوت بود حضرته روحنا فداه فرمودند برای محسن خان که اگر خدمتی راجع به امورات مرحوم نصرة السلطان هست بگوئید تا اقدامات بشود ایشان عرض کردند مطلب و کاری نیست با این حال مراتب را بحضور مبارک بعرض میرسانم جواب راخودم میرسانم بنده چون خود چاکر بواسطه کسالت مزاج نتوانست مشرف شود این است که بعرض عریضه جسارت کرد امر امر مبارک حضرته روحنا فداه است چاکر مصطفی

هو

قربانت شوم چند روز قبل که نمی دانستم مرحوم نصرة السلطان حقوق خودش را بدولت واگذار کرده است عبوراً در کوچهٔ ظهیر الاسلام با آقای موتمن الملک تصادفاً ملاقات کردم در باب حقوق و راحتی آتیه بازماندگان ایشان خیلی صحبت کردیم قول داد که برای هر خدمتی به آنها حاضر خواهد بود استدعا می کنم خدمت آقای آقا میرزا ابراهیم برسید هر طور تصویب می فرمایند از طرف فقیر به آقای موتمن الملک یا هر کس دیگر که صلاح می دانند هر چه لازم می دانند بنویسند بفرستید که فرستاده شود و انشاءالله بهمت برادرانه جنابعالی راحت بقدر مقدور برای ایشان حاصل شود زیاده جسارت است

خط حضرت آقای علیخان صفاعلیشاه (ظهیرالدوله) است اسدالله داودی

پانوشت:‌ ظهیر الدوله:‌ علی خان دولّوی قاجار(۱۳۴۲- ۱۲۸۱)،‌ فرزند محمد ناصر خان (ظهیرالدوله): مدتها ایشیک آقاسی باشی دربار ناصرالدین شاه بود. «رجال» درباره ی وی می نویسد: «پس از مردن میرزا حسن صفی علی شاه –رئیس جماعتی از یک فرقه ی صوفیه بود و ساکت طهران بود –ظهیر الدوله مقام ریاست را حائز و ملقب ه «صفا علی شاه» گردید و هنوز که ۱۳۳۶ است در ریاست باقی است.» وی حکومت تعدادی از ولایات ایران را بر عهده داشت. به هنگام تعطیلی مجلس (۱۳۲۶) حاکم مازندران بود و چون از طرفداران مشروطیت به شمار می آمد، به دستور شاه، خانه ی او را به توپ بستند. ظهیر الدوله داماد ناصرالدین شاه بود. وی از اعضای انجمن  اخوت بود.

نصرت السلطان:‌ میرزا محمد علی خان:  در سال ۱۲۸۷ قمری در تهران به دنیا آمد و در سال ۱۳۰۶ به نیابت اولی جنرال کنسولگری هندوستان منصوب گشت. سپس در سال ۱۳۲۴ به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شد. مدتی نیز معاونت حکومت کرمان را بر عهده داشت. خدمات او در دولت مشروطه با سمت هایی چون وزیر جنگ، رئیس الوزراء و نماینده ی مجلس در چند دوره ادامه یافت. وی همچنین از بانیان کتابخانه ی ملی در تهران بود. وی از اعضای انجمن اخوت بود. به جز آن او را به چند انجمن سری دیگر هم نسبت می دهند.

انجمن اخوت:‌ در اواخر دوران ناصرالدین شاه توسط صفی علی شاه تشکیل شد. بعدها ظهیر الدوله ریاست آن را داشت. در دوران مظفرالدین شاه این انجمن گرایشات فراماسونری یافت. این انجمن از انجمن های سری دوران مشروطه بود که علیه محمد علی شاه مبارزه می کرد. چون محل تشکیل انجمن، منزل ظهیر الدوله بود،‌ شاه در سال ۱۳۲۶ منزل وی را به توپ بست. بعدها این انجمن از پیشتازان فرهنگ در ایران گردید و فعالیت های خود را ادامه داد.

موتمن الملک:  میرزا حسین خان پیرنیا (تولد ۱۲۵۴ ق)، فرزند میرزا نصرالله خان نائينی مشیرالدوله. وی در مدرسه ی علوم سیاسی پاریس درس خواند و در سال ۱۳۲۱ به سمت ریاست مدرسه ی سیاسی وزارت خارجه و مترجم حضور مظفرالدین شاه منصور شد. در سال ۱۳۲۴ نماینده ی مجلس شورای ملی گردید و در سال ۱۳۲۵ وزیر تجارت، در سال ۱۳۳۳ وزیر فواید عامه و تجارت بود. در مجلس دوم وکیل بود و ریاست آن را بر عهده داشت. وی چندین بار وکیل و وزیر و از دوره ی دوم تا هفتم – به  استثنای چند ما – رئیس مجلس شورای ملی بوده است. وی از مجلس دوم به بعد،‌ همواره با سمت نماینده ی مردم تهران به مجلس راه یافت.

میرزا ابراهیم خان:‌ احتمالاً ابراهیم خان غفاری معاون الدوله است: پسر عموی اقبال الدوله که از زمان ناصرالدین شاه در دربار به خدماتی مختلف منصوب شد. وی در دوران مشروطه سمت هایی چون ریاست خزانه و ضرابخانه، وزیر خارجه،‌ مالیه، پست و تلگراف به او واگذار شده بود. وی در سال ۱۳۳۷ ق درگذشت.